Kuzey Atlantik Antlaşması’na İsveç’in Katılımına İlişkin Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Teklifi, Meclis Başkanı Numan Kurtulmuş tarafından imzalanarak TBMM Dışişleri Komisyonu’na havale edildi.
“Her ikisi de AB üyesi olup savunma ve güvenlik konularında uzun bir süre tarafsızlık politikası izleyen Finlandiya ve İsveç, Rusya’nın 24 Şubat 2022’de Ukrayna’da başlattığı savaşın ardından ulusal karar alma süreçlerini tamamlayarak 18 Mayıs 2022’de resmen NATO’ya üyelik başvurusunda bulunmuşlardır. Sürecin ilerletilebilmesi için Finlandiya ve İsveç’ten terörle mücadele ile savunma sanayii ihracatında uyguladıkları yaptırımların ve kısıtlamaların kaldırılması başta olmak üzere meşru güvenlik kaygılarımızın giderilmesine yönelik somut adımlar atmaları tarafımızdan talep edilmiştir.”
Bu çerçevede üzerinde mutabakat sağlanan Üçlü Muhtıra’nın, üç ülkenin dışişleri bakanları tarafından 28 Haziran 2022’de Madrid’de imzalandığı anımsatılan gerekçede, “Üçlü Muhtıra temelinde terörizmle mücadele ve savunma sanayii ihracatındaki kısıtlamaların kaldırılması hususlarında beklentilerimizi karşılama taahhüdünde bulunmaları üzerine, NATO Madrid Zirvesinde, Üçlü Muhtıra’ya zirve bildirisinde atıfta bulunulması suretiyle, İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliğine davet edilmelerine muvafakatimiz verilmiş, anılan ülkeler İttifaka katılım müzakerelerine başlamaya davet edilmiştir.” ifadeleri kullanıldı.
Finlandiya’nın Katılım Protokolü’nün Türkiye tarafından onaylandığı ve 4 Nisan 2023’te NATO’ya katıldığı anımsatılan gerekçede, şunlar kaydedildi:
“İsveç’in Üçlü Muhtıra’dan kaynaklı taahhütlerini yerine getirme durumu ise Daimi Ortak Mekanizmanın 14 Haziran ve 6 Temmuz 2023 tarihlerindeki dördüncü ve beşinci toplantılarında ele alınmış, keyfiyet son olarak Vilnius’ta düzenlenen NATO Zirvesinden önce, 10 Temmuz 2023’te yapılan toplantıda gözden geçirilmiştir. Bu son toplantıda, İsveç en üst düzeyde, Üçlü Muhtıra’daki kayıtlı taahhütlerini uygulamaya dair bir yol haritası sunma; bakan seviyesinde ikili düzeyde bir güvenlik işbirliği mekanizması tesis etme ve ülkemizin AB üyelik sürecini güçlü bir şekilde desteklemeyi taahhüt etmiştir. Gelinen aşamada, Üçlü Muhtıra’da kayıtlı taahhütler, 10 Temmuz 2023 tarihli ortak açıklamada yer alan unsurlar, İsveç’le ikili ilişkilerimiz, bu ülkenin NATO ile kapsamlı ortaklık ilişkisi ve birlikte çalışabilirliği bakımından eriştiği seviye dikkate alındığında, İsveç’in NATO’ya üyeliğinin Türkiye’ninki dahil Avrupa-Atlantik güvenliğine katkı sağlayacağı kanaatine varılmıştır.”