Ekonomi yönetimindeki değişiklikle Merkez Bankası’nın faiz politikasında da değişim bekleniyor 2021 Eylül’den bu yana yüzde 19’dan yüzde 8,5’e iniş sürecinde olan politika faizi piyasadaki birçok orandan kopsa da bazılarında ‘organik’ bağlar bulunuyor. Kredi kartı ve KMH olarak kısaltılan kredili mevduat hesabı ya da halk arasında ‘ek hesap’ olarak tabir ettiğimiz faizlerde de haliyle değişim kaçınılmaz olacak.
Hazine ve Maliye Bakanlığı görevine Mehmet Şimşek’in gelmesi, Merkez Bankası’na da Hafize Gaye Erkan’ın atanmasının ardından ekonomi politikalarında heterodokstan ortodoksa dönüş beklentileri yükselmişti.
Tüm bu gelişmeler 22 Haziran’da yapılacak olan TCMB PPK toplantısında faiz artışı beklentilerini de güçlendiriyor.
Faiz artışı, aslen yanlış bir finansal okuryazarlık algısıyla sunuluyor. Her ekonomist ‘düşük faiz’i savunur. Çünkü faiz bir dengedir. Kilo gibi, tansiyon gibi ya da bir futbol takımı forvetinin gol ortalaması gibidir. Yüksek ya da düşük değil, ortalama olmalı yani dengeyi bulmalıdır. Faiz bir nevi paranın gücüdür. Topu ya da balonu çok şişirirseniz patlar ama az şişirirseniz de uçmaz ya da vurduğunuzda yerden sekmez.
Bu kadar ampirik örnekten sonra faizin yükselmesiyle kredi kartlarının ya da ay sonunu getiremeyenlerin kendi parası olarak gördüğü ek hesaplarının durumuna geçelim.
İlk tur seçimlerin üzerinden 1 ay geçmişken, Merkez Bankası’nın 14 Mayıs’ta sonuçlanmayan seçimlerin hemen akabinde yaptığı iki düzenleme dikkat çekmişti.
Sonrasında tepkiler ve seçim arası olması nedeniyle bu düzenleme geri alınsa da uzmanlar faiz artışının günlük hayata etkilerini anlatan bir çalışma paylaştı.
Merkez Bankası’nın politika faizine oranla belirlenen referans faiz, KMH ve kredi kartı faizlerinin hesaplanmasında kullanılıyor. Bu da faiz artışıyla ayrışamayan faizlerin yükselişini kesin kılıyor. Ay sonunda imdadınıza yetişen KMH hesabı ya da düşünmeden harcama yapmanıza yarayan kredi kartının nakit avans ya da gecikme faizi gibi.
Şu dönem yüzde 1,36 olan bu faiz oranı politika faizinin yüzde 10,50 seviyesine gelmesiyle yüzde 1,50 olacak.
Politika faizi yüzde 12 olursa yüzde 1,63 olacak. Sonrasında her 2 puanlık yada 200 baz puanlık artış 0,18’ilk bir faiz artışı anlamına geliyor.
Merkez Bankası politika faizinin oranını yüzde 30 yaparsa KMH ya da kredi kartı faiziniz yüzde 3,26 seviyesine çıkacak. Ancak bu hemen olmayacak. 22 Haziran’ın etkisi 1 Ağustos’ta görülecek. Neden mi?
Her ayın sondan 5. işgününde sonraki ayın oranları ilan ediliyor. Bu ay bayram olduğu için; Temmuz ayı 22’sinden önce ilan edilecek. Bu nedenle de faiz artırılsa bile Ağustosa sarkacak. Yine iyisiniz 😉 Kaynak: e507
İşte Twitter’da bu durumu gösteren çalışmayı paylaşan e507 grafiği!
Kaynak: e507
Sosyal medyada bu tablo dikkat çekti.
Faiz artışlarının sadece yatırım ve istihdama etkisi yoktu.
Bol paraya alışılan bir ortamda,
Kredili kartlara ve hesaplara bağımlı olunan bir sistemde,
Bu tablonun yarattığı endişe ve tehlike de görülüyordu.
Bu faiz oranları sizi ne kadar etkiler?
Yorumlarda buluşalım.
